Bir önceki dersimizde Rus Alfabesi Ve Okunuşunu öğrendik şimdi ise Rusça harfler , Rusçada harflerin kelime sonunda nasıl okundukları , Rusçada ünlü ve ünsüz harfleri ve örneklerini beraber inceleyelim.
Rusça Harfler ve Kuralları
BAŞLAMADAN ÖNCE
Rusçada ünlü ve ünsüz harfler çok detaylı bir konudur ama kafanızı karıştırmamak adına şimdilik bilmeniz gerekenler aşağıda verilmiştir ilerideki derslerde harflerin kurallarını daha detaylı öğreneceksiniz bu yüzden aşağıdaki bilgiler ilk etap da sizin Rusça harflerdeki temel kuralları öğrenmeniz için yeterlidir .
Rus (kiril) Alfabesinde toplamda 33 harf vardır. Bunların 10′ u Ünlü 21’i Ünsüz ve de 2 gruba da girmeyen sertleştirme ve yumuşatma işareti vardır.
Rusça Ünlü Ve Ünsüz Harfler
Ünlü Rusça Harfler
Rusçada 10 ünlü harf vardır. Bunlar; A,О,У,Ы,Э,Я,Ё,Ю,И,Е ‘dir. Bu Harfler sert ünlü ve yumuşak ünlü olarak ikiye ayrılır.
Yumuşak Ünlü Harfler : Я , Ё , Ю,И , Е
Sert Ünlü Harfler : A , О , У , Ы , Э
Yumuşak Ünlü Harfler
Я Harfi ve Okuma kuralları
Я harfi kelimenin içindeki konumuna göre “ya” veya “a” diye okunur.
✪ Я harfi kelimenin başında her zaman “ya” şeklinde okunur.
Örnek: Яблоко – Elma
✪ Я harfi kelime içinde sesli bir harften sonra geliyor ise “ya” şeklinde okunur.
Örnek : одеяло – Yorgan
✪ Я harfi sertleştirme işareti ve yumuşatma işaretinden sonra geliyor ise “ya” şeklinde okunur.
Örnek : пьяный – sarhoş
✪ Я harfi “П” harfinden sonra geliyor ise “a” harfi gibi okunur.
Örnek : пять – beş (5)
Ё harfi ve Okuma kuralları
Ё harfi kelimenin içindeki konumuna göre “yo” veya “ö” şeklinde okunur.
✪ Ё harfi Я harfi gibi kelime içinde sesli bir harften sonra veya sertleştirme işareti ve yumuşatma işaretinden sonra geliyor ise “yo” şeklinde okunur.
✪ Ё harfi “П” harfinden sonra geliyor ise “ö” harfi gibi okunur.
Örnek : Ёлка – noel ağacı | Örnek: пёс – Köpek (erkek)
Ю harfi ve Okuma kuralları
Ю harfi kelimenin içindeki konumuna göre “yu” veya “u” şeklinde okunur.
✪ Ю harfindede Ё ve Я harfi gibi kelime içinde sesli bir harften sonra veya sertleştirme işareti ve yumuşatma işaretinden sonra geliyor ise “yu” şeklinde okunur.
✪ Ю harfi “Л“ harfinden sonra geliyor ise “У” harfi gibi okunur.
Örnek : Юбка- Etek | Örnek: люди – İnsanlar
И harfi ve Okuma kuralları
И harfi her zaman “И” şeklinde okunur.
Örnek : история – Tarih
Örnek : июль – Temmuz
Е harfi ve Okuma kuralları
Е harfi kelimenin içindeki konumuna göre “ye” veya “e” şeklinde okunur.
✪ Е harfide Ю, Ё ve Я harfi gibi kelime içinde sesli bir harften sonra veya sertleştirme işareti ve yumuşatma işaretinden sonra geliyor ise “ye” şeklinde okunur.
✪ Е harfi “П“ harfinden sonra geliyor ise “e” harfi gibi okunur.
Örnek : еда – Gıda | Örnek : первый – İlk
Sert Ünlü harfler
A Harfi ve Okuma kuralları
✪ A harfi her zaman olduğu gibi okunur.
Örnek : папа – Baba | Örnek : Работа – İş
О Harfi ve Okuma kuralları
О harfi kelime içindeki vurguya göre “o” veya “a” şeklinde okunur.
✪ Kelime içerisinde vurgu “o” harfinde ise “o” başka bir harfte ise “a” diye okunur. (Bir sonraki dersimizde rusçada vurgu dersinde bunu daha detaylı olarak göreceksiniz.)
Örnek : пока пока – Güle güle
Bu kelimede vurgu “a” dadır bu sebeple “o” harfi “a” harfi gibi okunur.
Örnek : молоко – Süt
Bu kelimede vurgu sondaki “o” dadır. Sondaki “o” harfi olduğu gibi diğer iki “o” harfi ise “a” şeklinde okunur.
У Harfi ve Okuma kuralları
У Harfi her zaman “У” şeklinde okunur.
✪ Vurgu “У” harfinde ise “У” harfi biraz daha uzatılarak okunur.
Örnek : путь – yol | Örnek : урок – Ders
Ы Harfi ve Okuma kuralları
Ы harfi her zaman “Ы” şeklinde okunur.
Örnek : рыба – Balık
Э Harfi ve Okuma kuralları
Э harfi her zaman “Э” şeklinde okunur.
Örnek : этикет – Görgü | Örnek : поэт – Şair
Rusça Harfler
Rusçada Ünlü Ve Ünsüz Harfler
Ünsüz Rusça Harfler
Rusçada 21 ünsüz harf vardır. Bunlar ; Б,В,Г,Д,Ж,З,Й,К,Л,М,Н,П,Р,С,Т,Ф,Х,Ц,Ч,Ш,Щ, ‘dir.
✪ Ağzınızdan çıkarken sesli bir şekilde çıkan harfler.
Sesli Ünsüz Harfler : Б , В , Г , Д , Ж , З
✪ Ağzınızdan çıkarken fazla efor sarf etmeden kolay çıkabilen sessiz harfler.
Sessiz Ünsüz harfler : П , Ф , К , Т , Ш , С
Harflerin okunuşunda bu iki grubun da ayrı kuralları vardır kurallara geçmeden önce ses dosyalarını ve verilen örnekleri adım adım incelediğiniz taktirde bu kuralları anlayabilirsiniz.
Rusça Harfler
Rusça Harfler Okunuş Kuralı – 1
Kural-1 : Sesli Ünsüz harfler kelimenin içindeki yerine göre sessiz ünsüz harfler gibi okunurlar.
✪ Sesli ünsüz harfler kelimenin sonunda bulunuyorsa aşağıdaki sessiz ünsüz harfler gibi okunurlar.
Sesli.Ü | Sessiz.ü
Б →→→→→П ‘ ye dönüşür.
В →→→→→ Ф’ ye dönüşür.
Г → →→→→К’ ye dönüşür.
Д → →→→→Т’ ye dönüşür.
Ж → →→→ Ш’ ye dönüşür.
З → →→→→ С’ ye dönüşür.
✪ Б harfi kelimenin sonunda “П” harfi gibi okunur.
Örnek : зуб [zup] – Diş
✪ В harfi kelimenin sonunda “Ф” harfi gibi okunur.
Örnek : взрыв [vzrıf] – Patlama
✪ Г harfi kelimenin sonunda “К” harfi gibi okunur.
Örnek : друг [druk] – Arkadaş
✪ Д harfi kelimenin sonunda “Т” harfi gibi okunur.
Örnek : вход [fhot] – Giriş
✪ Ж harfi kelimenin sonunda “Ш” harfi gibi okunur.
Örnek : пляж [p’laş] – Plaj
✪ З harfi kelimenin sonunda “С” harfi gibi okunur.
Örnek : раз [ras] – Zaman
Rusça Harfler Okunuş Kuralı-2
Kural-2 Sesli bir ünsüz harf, sessiz bir ünsüz harften sonra geliyor ise iki harf de sessiz okunur.
✪ Kelimenin ortasındaki sesli ünsüz harfler sessiz ünsüz harflerden önce geliyor ise 1. kuralda dönüştüğü gibi sessiz ünsüzlere dönüşürler.
Sesli.Ü | sessiz.Ü
Б →→→→→→→→→→ П
В→→ →→→→→→→→ Ф
Г→→→→→→→→→ → К
Д →→→→→→→→→→ Т
Ж →→→→→→→→→ Ш
З →→→→→→→→→→ С
Örnek: Авто [afto] – Otomobil
“В” sesli ünsüz harf, sessiz ünsüz harften yani “Т” den önce geldiği için sessiz ünsüz harfe dönüşür ve iki harf de sessiz olarak okunur.
Örnek : будка [butka] – Kabin
Örnek : везти [vesti] – Taşıma
Rusça Harfler Okunuş Kuralı-3
Bu kuralımızda ilk iki kuralın tam tersi olarak sessiz ünsüz harfler ne zaman sesli ünsüz harfler gibi okunur onu inceleyeceğiz.
✪ Sessiz ünsüz harfler, sesli ünsüz harflerden önce gelirse; öncesinde geldiği sesli ünsüz harf gibi okunur.
Sesli.Ü | sessiz.Ü
Б ←←←←←←←←←←←П
В ←←←←←←←←←←←Ф
Г ←←←←←←←←←←←К
Д ←←←←←←←←←←←Т
Ж ←←←←←←←←←←←Ш
З ← ←←←←←←←←←←С
Örnek: просьба [proz’ba] – İstek
Yukarıdaki örnekte gördüğünüz gibi “С” sessiz ünsüz harfi “Б” sesli ünsüz harften önce geldiği için sesli ünsüz harf gibi okunur. Yani “З” diye okunur.
Şimdi diğer örnekleri inceleyelim.
Örnek : сделать[zdelat] – yapmak
Örnek : с другом [zdrugam] – Bir arkadaşla
Bazı istisnalar da vardır. Bazı sessiz ünsüzler ve aldıkları 2. harfle oluşturdukları heceler sesli ünsüz harflere dönüşmezler.
Bunlar : В–ВИ–Й-Л–ЛИ–М–МИ–НИ–Р-РИ
Sürekli Yumuşak Okunan Ünsüz Harfler
Sürekli Yumuşak Okunan ünsüz Harfler Ч , Щ , Й
Örnek : чай – Çay
Örnek : щека – Yanak
Örnek : большой – Büyük
Sürekli Sert Okunan Ünsüz Harfler
Sürekli Sert Okunan ünsüz Harfler Ж , Ш , Ц
Örnek : жена – Eş (bayan)
Örnek : штраф – ceza
Örnek : цирк – sirk
”ъ” Sertleştirme işaretinin kendi başına bir anlamı veya sesi yoktur. Kendinden önce gelen harfi sertleştirir (kalınlaştırır).
”ь” Yumuşatma işaretinin kendi başına bir anlamı veya sesi yoktur kendinden önce gelen harfi yumuşatır (inceltir).
✪ Rusça harfleri öğrendiğimize göre 3. Dersimiz olan Rusça Vurgu Kurallarına geçebiliriz. 3. dersimizde; rusçada vurguları, okuma kurallarını ve harflerin kelime içindeki vurguya göre değişen seslerini inceleyeceğiz. 3. Dersimize aşağıdan ulaşabilirsiniz.
burhan
çok faydalı bir site emeğinize sağlık
admin
Rica ederim iyi çalışmalar.
mahmut çelik
Çok faydalandım. Teşekkür ederim
admin
Rica ederim iyi çalışmalar.
Ada
Gerçekten çok kapsamlı ve emek verilmiş bir site. Kursta öğrendiklerimi burada tekrar edip pekiştiriyorum. Elinize sağlık.
admin
İyi çalışmalar dilerim.